Homepage gemeente

Resultaten onderzoek IJslandse preventieaanpak bekend

IJslandse jongeren waren 20 jaar geleden nog de grootverbruikers van Europa wat betreft drank, sigaretten en drugs. Nu gebruiken zij het minst van alle jongeren in Europa. Hoe hebben ze dat voor elkaar gekregen? Zes Nederlandse gemeenten, waaronder de Kempengemeenten Bladel, Bergeijk, Eersel en Reusel-De Mierden onderzoeken samen met het Trimbos-instituut en het Nederlands Jeugdinstituut (NJi), hoe de IJslandse aanpak in Nederland kan worden gebruikt. De basis voor deze aanpak is een vragenlijst die in november 2018 onder alle 15 en 16 jarigen in de Kempen is gehouden. De eerste resultaten van dit onderzoek zijn nu bekend.

De Kempengemeenten werken samen aan de nieuwe aanpak om problemen bij jongeren te voorkomen. Daarbij ligt de nadruk op het veranderen van de omgeving waarin de jeugd opgroeit en op een positief jeugdbeleid. In IJsland zijn de afgelopen jaren fantastische resultaten met deze aanpak geboekt. De IJslandse jongeren gebruiken anno 2019 het minst aan drank, sigaretten en drugs van alle jongeren in Europa. Daarbij is ook pestgedrag op de IJslandse scholen  afgenomen, diefstalcijfers zijn omlaag gegaan, sportdeelname is flink gestegen net als de deelname aan (vrijwilligers)werk.

Met een jaarlijkse vragenlijst onder alle 15 en 16 jarigen worden de beschermende- en risicofactoren in de leefomgeving van kinderen/jongeren in  beeld gebracht. Denk hierbij aan de rol van ouders, familie en vrienden, school en vrijetijdsbesteding. In de Kempen is de vragenlijst afgelopen najaar afgenomen in alle vierde klassen van het  Pius X-College en het Rythovius college. De resultaten hiervan zijn nu bekend. Die geven een actueel beeld van het middelengebruik onder de jeugd en inzicht in de leefstijl, psychische gezondheid, beschermende- en risicofactoren die hierbij een rol spelen.  Uit de eerste analyse is het volgende als meest opvallend naar voren gekomen:

• Alcoholgebruik is erg hoog; 67% van de jongeren heeft aangegeven in de afgelopen dertig dagen alcohol te hebben gedronken en 25% geeft aan zelfs één of meerdere keren dronken te zijn geweest. Er wordt al op erg jonge leeftijd met drinken begonnen. 13% van de jongeren geeft aan voor het eerst alcohol te hebben gedronken met 13 jaar of jonger. Ook het gebruik van slaappillen, kalmeringsmiddelen, lachgas en cannabis onder jongeren is  vrij hoog. Het terugdringen van het middelengebruik vraagt directe aandacht. 16% van de jongeren geeft aan alcohol te drinken om erbij te blijven horen. Van alle geestverruimende middelen zorgt  alcohol voor de meeste schade  en voor de hoogste ziekte- en sterftecijfers.
• Jongeren ervaren veel ouderlijke steun en betrokkenheid van hun ouders en brengen ook relatief veel tijd met hen door. In relatie tot het alcoholgebruik kan dit betekenen dat ouders dit accepteren, niet goed in staat zijn om  grenzen te stellen of  hiertegen actie te ondernemen. Dit vraagt om versterking van de onderlinge communicatie en samenwerking tussen ouders om middelengebruik tegen te gaan. 
• 10% van de jongeren geeft aan niet lekker in z’n vel te zitten. Jongeren die zich ongelukkig voelen hebben een grotere kans om een ongezonde leefstijl te ontwikkelen dan kinderen die zich gelukkig voelen. Samen met de scholen willen de gemeenten proberen om dit percentage naar beneden te krijgen. 29% van de kinderen geeft aan zich op school te vervelen. 93% geeft aan zich veilig te voelen op school.
• Deelname aan georganiseerde vrijetijdsbestedingen is relatief laag, ongeveer de helft van de jongeren geeft aan lid te zijn van een vereniging of club. Opvallend is dat jongeren tot laat buitenshuis zijn. Dit is een risicofactor voor alcoholgebruik. Aangeraden wordt om het georganiseerde aanbod in de vrije tijd van jongeren te versterken.

Aan de slag!

De komende periode willen we de resultaten graag verder delen en bespreken met jongeren, ouders, het onderwijs, verenigingen en overige organisaties. Doel is om samen concrete acties af te spreken om de beschermende factoren te versterken en de risicofactoren te beperken.  Eind 2020 wordt er opnieuw een vragenlijst afgenomen onder de leerlingen die dan in de vierde klas zitten. Zo kunnen de resultaten gemeten worden. Op basis daarvan kunnen nieuwe acties worden uitgezet met alle betrokkenen voor een gezonde en positieve toekomst van de jeugd.

Wilt u meer weten over, of betrokken worden bij het traject in de Kempengemeenten? Neem dan contact op met Fiona Kremers, via f.kremers@bladel.nl of 06 - 51 40 30 78.