Mantelzorgwoning en pré-mantelzorgwoning
Een mantelzorgwoning is een tijdelijke onzelfstandige woning op je eigen terrein en is bedoeld voor de persoon die je verzorgt. Je kunt ook zelf in de mantelzorgwoning wonen. Degene die je verzorgt woont dan in het bijbehorende huis. Als er maar sprake is van een onderlinge zorgrelatie.
Waar mag een mantelzorgwoning geplaatst worden?
Soms heb je al een geschikte garage of een ander bouwwerk op het terrein staan. Deze kun je (vaak zonder vergunning) ombouwen tot mantelzorgwoning. Een andere mogelijkheid is om de bestaande woning uit te breiden met een aanbouw. Dit is alleen mogelijk als dit past binnen de regels van het omgevingsplan, en hiervoor is een vergunning nodig.
Voor wie in het buitengebied woont, bestaat er ook de mogelijkheid om binnen de geldende regels, zonder vergunning, een mantelzorgwoning van maximaal 100 m² in je tuin te laten plaatsen.
Als je vragen hebt over de mogelijkheden voor jouw perceel, kun je een afspraak plannen bij het informeel vooroverleg. Onze medewerkers kijken dan samen met jou of jouw plannen passen binnen het omgevingsplan.
Pré-mantelzorgwoning
In november 2024 heeft het college van B&W de beleidsregel pré-mantelzorgwoningen 2024 vastgesteld. Hiermee is een zorgvraag geen vereiste meer. Alle inwoners met een leeftijd van ten minste 60 jaar kunnen gebruik maken van de regeling pré-mantelzorgwoning. Een aanvulling is dat ook mensen met een voortschrijdende aandoening gebruik kunnen maken van de regeling.
Met uitzondering van de zorgvraag, moeten pré-mantelzorgwoningen wel voldoen aan dezelfde eisen en regels als reguliere mantelzorgwoningen. Dat wordt hieronder verder toegelicht.
Hoe werkt het?
Er zijn dus mogelijkheden om met of zonder omgevingsvergunning een mantelzorgvoorziening te realiseren. Dit staat omschreven in het omgevingsplan. In alle gevallen dient in ieder geval wel sprake te zijn van een zorgbehoefte. Dit kun je aantonen met een eigen verklaring over de gezondheidstoestand en de (te verwachten) mantelzorgsituatie van de persoon waarvoor de mantelzorgwoning bedoeld is. Kijk voor meer informatie bij omgevingsloket of neem contact op met onze afdeling vergunningen.
Overige relevante regels om rekening mee te houden:
- In de mantelzorgwoning mogen maximaal 2 personen wonen, van wie minstens 1 persoon mantelzorg ontvangt of verleent;
- Er moet een sociale (zorg)relatie tussen partijen;
- Je moet je houden aan de algemene voorwaarden voor bijbehorende bouwwerken. Dit zijn regels die in het omgevingsplan zijn opgenomen voor onder andere de omvang en de plaats van het bouwwerk;
- Wij adviseren om alleen de begane grond van de mantelzorgwoning te gebruiken als leefruimte;
- Bouw je een legaal opgericht bestaand bouwwerk bij het huis om tot mantelzorgwoning? Dan is dit in sommige gevallen zelfs zonder vergunning mogelijk;
- Woon je buiten de bebouwde kom en kies je voor een verplaatsbare mantelzorgwoning? Dan geldt op grond van de wet een maximale oppervlakte van 100 m²;
- Woon je buiten de bebouwde kom en kies je voor mantelzorg in een bijgebouw dan dient er een verbinding (niet zijnde buitenom) te zijn met de hoofdwoning zodat er een directe onderlinge zorgrelatie is;
- In alle situaties geldt dat wanneer de mantelzorg eindigt, het gebouw niet langer gebruikt mag worden als woning. Je hoeft het gebouw niet af te breken, maar je moet de keuken en badkamer wel verwijderen. Een tijdelijke verplaatsbare voorziening dient geheel verwijderd te worden.
Wat moet ik doen?
Check online op het Omgevingsloket of je bouwplannen vergunningsvrij zijn. Moet je toch een vergunning aanvragen, dan kan dat ook via dit loket. Het is raadzaam hiervoor een adviseur of bouwkundige in te schakelen. Via een vooroverleg kun je vóór het indienen van de omgevingsvergunning al laten toetsen of je plannen haalbaar zijn.
Aanvullende informatie om veelvoorkomende misverstanden te voorkomen:
- Een mantelzorgwoning is geen nieuwe woning, maar kan wel een apart huisnummer krijgen. Dit kan bijvoorbeeld nodig zijn voor eventuele toeslagen. Neem daarvoor contact op met de gemeente. Aan een huisnummer kunnen geen rechten ontleend worden voor zelfstandige bewoning.
- Mantelzorgwoningen tellen wel mee bij het bepalen van de WOZ-waarde. Uitzondering hierop zijn de losse units in het buitengebied. Hieraan kunnen geen rechten ontleend worden voor zelfstandige bewoning.
Meer informatie is te vinden op mantelzorg.nl en de Beleidsregel Pré-mantelzorgwoningen 2024 van de gemeente Bladel
.